فحاشی ممنوع 8

بسم الله

حلّ یک شبهه

شبهه: در روایت سماعه از امام صادق علیه السلام آمده بود که حضرت ایشان را منع فرمودند از فحاشی به کسی که در حق ما ظلمی کرده و از آنجایی که ظلم معنایی عام دارد و شامل خود ناسزاگویی هم میشود، اینگونه برداشت میشود که اگر کسی به ما فحاشی کرد ما حق نداریم به او فحاشی کنیم یا طبق آنچه که در روایت امام کاظم علیه السلام آمده بود در مورد دو نفری که همدیگر را سبّ می کردند حضرت فرمودند گناه کسی که اول شروع به فحاشی کرده بیشتر از گناه نفر دوم است و حضرت گناه نفر دوم را نفی نکردند یعنی نفر دوم که در جواب نفر اول به او فحش داده نیز گناهکار است. پس طبق ظاهر روایت اول و نصّ و صراحت روایت دوم اگر در مقابل کسی که به ما فحش داده به او دشنام دهیم گناهکار خواهیم بود. در حالیکه آیه قرآن داریم در سوره بقره/194«فمن اعتدی علیکم فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم» یعنی اگر کسی به شما تعدی و تجاوز کرد شما اجازه دارید به اندازه همان ظلمی که به شما داشته به او تعدی کنید.       

طبق این آیه فحش دادن به کسی که ما را دشنام داده جایز است در حالیکه در دو روایت گذشته اینکار را جایز ندانسته اند.

فحاشی ممنوع 7

بسم الله

ممنوعیّت فحّاشی به کسی که در حقّ ما ظلم کرده

عن سماعة قال دخلت علی أبی عبدالله علیه السلام فقال لی مبتدئا: یا سماعة ما هذا الّذی بینک و بین جمّالک؟ إیّاک أن تکون فحّاشا أو صخّابا أو لعّنا، فقلت: و الله لقد کان ذلک إنّه ظلمنی فقال: إن کان ظلمک لقد أربیت علیه إنّ هذا لیس من فعالی و لا آمر به شیعتی، استغفر ربّک و لا تعد ، قلت: أستغفر الله و لا أعود.۱                 

سماعه گفت: آمدم نزد امام صادق علیه السلام حضرت ـ قبل از آنکه من حرفی بزنم ـ فرمودند: این چه اتّفاقیست که بین تو و بین شتردارت‌افتاده است؟ بر حذر باش که مبادا از کسانی باشی که فحّاشی می کنند و بد و بیراه می گویند و لعن می کنند، گفتم: به خدا قسم جریان از این قرار بود که او به من ظلم کرد، حضرت فرمودند: اگر او به تو ظلم کرده تو بیشتر به او ظلم کردی این کار جزء سیره عملی من نیست و من شیعیانم را به این کار امر نمی کنم، از خداوند  طلب آمرزش کن و دیگر این کار را نکن، گفتم: از خداوند طلب آمرزش می خواهم و دیگر این کار را انجام نخواهم داد.        

فحاشی ممنوع 6

بسم الله

انسانی که بد دهن است همیشه تنها و بدون رفیق می ماند

قال رسول الله صلّی الله علیه و آله: إنّ من شرّ العباد من تکره مجالسته لفحشته.۱ رسول الله فرمودند: «همانا از جمله بدترین بندگان خدا کسانی هستند که همنشینی با آنان به خاطر فحشی که می دهند کراهت آور و مشمئز کننده است.»

ممکن است انسان بد دهن هم نشینان و دوستان خود را نیز از دست بدهد چون حضرت فرموده: "من تکره مجالسته....." و به موجب طبیعت هر انسانی کراهت در همنشینی چه بسا باعث ترک مجالست شود، همانطور که اگر شخصی از رفاقت با کسی دیگر خوشش نیاید سعی میکند با او رفیق نشود و اگر رفیق شد مدام از او فراری است و تا میتواند همنشین و هم صحبت او نمی شود.

---

۱ همان، ص۳۲۵، ح۸

فحاشی ممنوع 5

بسم الله

دعای کسی که زبانش آلوده به فحش است، مستجاب نمیشود

عن أبی عبدالله علیه السلام قال: کان فی بنی إسرائیل رجل فدعا الله أن یرزقه غلاما ثلاث سنین فلمّا رأی أنّ الله لا یجیبه قال: أ بعید أنا منک فلا تسمعنی أم قریب أنت فلا تجیبنی؟ قال: فأتاه آت فی منامه فقال: إنّک تدعو الله عزّ و جلّ منذ ثلاث سنین بلسان بذئ، و قلب عات غیر تقیّ، و نیّة غیر صادقة، فاقلع عن بذائک و لیتّق الله قلبک و لتحسّن نیّتک، قال: ففعل الرجل ذلک ثمّ دعا الله فولد له غلام.۲               

امام صادق علیه السلام فرمودند: مردی از بنی اسرائیل سه سال دعا کرد که خداوند فرزندی به او عطا کند، وقتی دید دعایش مستجاب نمی‌شود، گفت: خدایا! آیا من از تو دورم که صدایم را نمی شنوی یا اینکه به تو نزدیکم اما جوابم را نمی‌دهی؟ حضرت فرمودند: کسی در عالم رویا آمد به او گفت: تو در تمام این سه سال با زبانی فحّاش، و قلبی جبّار و بی پروا، و نیّتی نادرست خداوند را صدا میزدی، زین پس فحّاشی را کنار بگذار و تقوا پیشه کن نیّتت را نیکو گردان، آن مرد این کارها را انجام داد سپس دعا کرد و خداوند به او پسری عطا نمود.                           

بله همینطور است، چطور باید انتظار داشت خداوند دعایی را اجابت ‌کند که از دهانی بدگو و ناسزا گو صادر شده  آن دهانی که با آن گناه ‌صورت گرفته، ما باید خداوند را با زبانی بخوانیم که تا حال با آن گناه نکرده ایم بلکه ان شاء الله دعایمان مستجاب شود و آن زبانی نیست جز زبان ‌برادر مؤمن که در حقّ دیگری دعا می کند. آری دعای مؤمن در حقّ مؤمن ‌‌مستجاب است چون اگر با زبان خود گناه کرده باشد با زبان برادر مؤمنش که گناه نکرده است.                                    

---

۲ کافی، ج۲، ص۳۲۴، ح۷.

فحاشی ممنوع 4

بسم الله

فحاشی ممنوع 3

بسم الله

تباهی معیشت و بی برکتی در رزق

عن أحمد بن محمد عن بعض رجاله قال: قال ( المعصوم المرویّ عنه غیر    معلوم) من فحش علی أخیه المسلم نزع الله منه برکة رزقه و وکّله إلی نفسه و أفسد علیه معیشته.[1] قال المعصوم: هر کسی به برادر مسلمان خود فحش دهد خداوند برکت را از روزیش بر می دارد و او را به حال خودش رها می سازد و معیشت و زندگی اش را تباه می کند.

یعنی آن فرد به جایی می رسد که از زندگی خیری و ثمری نمی بیند مالش برکت ندارد و در راه خیر صرف نمی‌شود. بلکه در راه معصیت یا بیهوده خرج می گردد و چه بسا متضرّر به ضرر مالی شود.              

---

1.کافی، ج2، ص 326

فحاشی ممنوع 2

 

بسم الله

بیشتر بودن گناه کسی که ابتداء شروع به فحّاشی کرده

عن أبی الحسن موسی علیه السلام فی رجلین یتسابّان فقال: البادی منهما أظلم، و وزره و وزر صاحبه علیه ما لم یتعذر إلی المظلوم ـ و در نقل دیگر آمده ـ «ما لم یعتدّ المظلوم»۱ امام کاظم سلام الله علیه در مورد دو مردی که همدیگر را سبّ می کردند فرمودند: کسی که اول شروع کرده ظالم تر است، و گناه خودش و گناه مظلوم به گردن اوست مادامی که از مظلوم عذر خواهی نکرده باشد. و در نقل دیگر آمده «مادامی که مظلوم تعدّی نکرده باشد (یعنی فحش رکیک تر به نفر اول نداده باشد) ».                                         

---

۱ کافی ج۲ ص۳۲۲و۳۶۰.

فحاشی ممنوع 1

بسم الله

شریک شدن شیطان با انسان بد دهن هم در اموال و هم در اولاد و نسلش

قال رسول الله صلّی الله علیه و آله:¹ إذا رأیتم الرجل لا یبالی ما قال ولا ما قیل له فإنّه لغیّة أو شرک شیطان، فقیل یا رسول الله و فی الناس شرک الشیطان؟ فقال رسول الله ص: أما تقرأ قول الله عزّ و جلّ «وشارکهم فی الأموال و الأولاد».²

رسول الله صلّی الله علیه و آله فرمودند: زمانی شخصی را دیدید که ‌برایش مهم نیست چه چیزی به زبان می آورد و چه چیزی درباره‌ی او می‌ گویند.                

پس همانا او گمراه است و یا شیطان شریک اوست، پرسیده شد یا رسول الله آیا شیطان در مردم شراکت می کند؟ که حضرت ‌فرمودند: مگر آیه‌  قرآن را نخواندی که می‌فرماید: و شریک شو با مردم در اموال و اولادشان.